مطالعه اثر نانو کودهای کلات آهن و روی بر فاکتور های رشدی و فیزیولوژیکی انگور (vitis vinifera l.)

انگور (vitis vinifera l.) گیاهی از خانواده vitaceae می باشد که اهمیت بسیار زیادی چه به صورت تازه خوری و چه به صورت فرآوری شده در تغذیه دارد. یکی از مهمترین راهکارهای افزایش تولید این محصول با ارزش تغذیه صحیح و بهینه تاکستان ها می باشد. از طرفی به دلیل اثرات مضری که کود های شیمیایی مرسوم بر محیط زیست و کیفیت محصول ایجاد می کنند، مدت هاست که استفاده از آنها مورد بحث است. با بکار گیری نانوکود ها به عنوان جایگزین کودهای مرسوم که عناصر غذایی کود به تدریج و بصورت کنترل شده در خاک آزاد می شوند، اثرات مضر کودهای مرسوم را کاهش می دهند. در تحقیق حاضر جهت مطالعه اثر نانو کود های کلات آهن و روی بر فاکتور های رشدی و فیزیولوژیکی انگور از انگور رقم بیدانه سفید واقع در باغ انگور دانشگاه ملایر و از دو غلظت 2000 و 3000میلی گرم در لیتر نانو کود کلات آهن و نانو کود کلات روی در غلظت های 1000 و 2000 میلی گرم در لیتر نانو کود کلات روی، به صورت محلول پاشی روی برگها با سه تکرار استفاده گردید. اندامهای مورد مطالعه جهت اندازه گیری فاکتورهای مورد نظر شامل برگ، گوشت و پوست میوه انگور رقم بیدانه سفید بودند. صفات اندازه گیری شده در تیمارهای مختلف شامل کلروفیل، فلاونوئید، سدیم، پتاسیم، روی، آهن، قند، پروتئین، آنزیم های آنتی اکسیدان، وزن تر، تعداد حبه و خوشه، کاروتنوئید، آنتوسیانین، فنل کل، پرولین و برخی آلدهید ها بودند. در مرحله ی اولیه رشد استفاده از نانو کود کلات آهن با غلظت 2000 میلی گرم بر لیتر باعث افزایش وزن تر 30 حبه به میزان (21/72) نسبت به شاهد (13/80)، و در مرحله ی رسیدگی آهن با غلظت 3000 میلی گرم بر لیتر باعث افزایش وزن تر 30 حبه به میزان (29/88)گرم، نسبت به شاهد (19/04)،گردید اما در این پژوهش تیمارها اثر معنی داری بر تعداد حبه در هر خوشه نداشتند. تعداد خوشه در بوته با استفاده از نانو کود کلات روی با غلظت 2000 میلی گرم در لیتر به تعداد (54/00)، خوشه نسبت به شاهد (29/00)، افزایش یافت. استفاده از نانو کود کلات آهن با غلظت 2000 میلی گرم در لیتر، باعث افزایش کلروفیلa در مرحله اولیه رشد به میزان (20/37) میلی گرم بر وزن تر نسبت به شاهد (16/42)، و در مرحله رسیدگی به میزان (20/52) میلی گرم بر وزن تر نسبت به شاهد (19/29)، و افزایش کلروفیل b در مرحله اولیه رشد به میزان (13/27) میلی گرم بر وزن تر نسبت به شاهد (6/9)، و در مرحله رسیدگی به میزان (11/39) میلی گرم بر وزن تر نسبت به شاهد (9/13)، و افزایش فلاونوئید در مرحله اولیه رشد به میزان (225/91) میلی گرم بر وزن تر نسبت به شاهد (131/69)، و در مرحله رسیدگی به میزان (288/57) میلی گرم بر وزن تر نسبت به شاهد (179/97)، شد. همچنین تیمار نانو کود کلات آهن با غلظت 2000 میلی گرم افزایش محتوای آهن برگ و میزان پروتئین گوشت در مرحله رسیدگی را به ترتیب به میزان (5/18) میلی گرم بر لیتر نسبت به شاهد (2/43) و (0/143) میلی گرم برگرم وزن تر نسبت به شاهد (0/054) را سبب شد. استفاده از نانو کود کلات آهن با غلظت 3000 میلی گرم در لیتر، در مرحله اولیه رشد باعث افزایش میزان آهن برگ و قند محلول گوشت به ترتیب به میزان (31/81) میلی گرم بر لیتر نسبت به شاهد (2/31) و (0/294) میلی گرم بر گرم وزن خشک نسبت به شاهد (0/192) گردید. این غلظت نانو کود آهن در مرحله رسیدگی افزایش قند نامحلول گوشت را به مقدار (0/235) میلی گرم بر گرم وزن خشک نسبت به شاهد (0/198) در پی داشت. اما استفاده از نانو کود کلات روی با غلظت 2000 میلی گرم در لیتر، در مرحله اولیه رشد باعث افزایش محتوای سدیم به میزان (2744/23) میلی گرم بر لیتر نسبت به شاهد (1863/34) و قند کل به میزان (17/67) میلی گرم بر لیتر نسبت به شاهد (14/00) و نیز در مرحله رسیدگی باعث افزایش محتوای سدیم به میزان (2436/95) میلی گرم بر لیتر نسبت به شاهد (1765/66) و قند کل به میزان (25/00) میلی گرم بر لیتر نسبت به شاهد (22/00) گردید و همین غلظت در مرحله رسیدگی باعث افزایش محتوای روی برگ به میزان (6/1) میلی گرم بر لیتر نسبت به شاهد (2/66) و قند محلول گوشت به میزان (0/316) میلی گرم بر گرم وزن خشک نسبت به شاهد (0/210) شده بود. همچنین استفاده از نانو کود کلات روی با غلظت 1000 میلی گرم در لیتر، میزان روی برگ را در مرحله اولیه رشد به میزان (6/57) میلی گرم بر لیتر نسبت به شاهد (3/230) افزایش داد.